เครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลก จัด “เทศกาลเล่นอิสระ” ปี 3 “เมืองสนุกเล่น”

เครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลก กรุงเทพมหานคร สำนักงานจัดการทรัพย์สิน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมกันจัดมหกรรม“Let’s play festival เทศกาลเล่นอิสระตอน เมืองสนุกเล่น” ปีที่ 3 ระหว่าง 21-23 พ.ย. 68 โดยการสนับสนุนของ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) การ “เล่นอิสระ” ช่วยเพิ่มความสุขเพิ่มเวลาคุณภาพในครอบครัว พัฒนาสุขภาวะกายและใจ สร้างทักษะชีวิต และส่งเสริมพัฒนาการเด็กรอบด้าน

เล่นเปลี่ยนโลกอย่างไร

นายศานนท์ หวังสร้างบุญ รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร กล่าวว่า กรุงเทพฯ ให้ความสำคัญกับคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชน โดยเฉพาะการส่งเสริมการเรียนรู้และพัฒนาการผ่านการเล่น งาน “Let’s Play Festival” ที่จัดร่วมกับ สสส. ต่อเนื่องเป็นปีที่ 3 เป็นการเพิ่มโอกาสให้เด็กได้เล่นอย่างอิสระ มีพื้นที่เรียนรู้ และใช้เวลาคุณภาพกับครอบครัว ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญของพัฒนาการและทักษะชีวิต โดยขณะนี้กรุงเทพฯ อยู่ในระหว่างการต่อยอดเทศกาลนี้สู่การสร้าง ลานเล่นอิสระทั่วกรุงเทพฯ เริ่มจากศูนย์เด็กเล็กและพิพิธภัณฑ์เด็ก และตั้งเป้าขยายให้ครอบคลุม 6 โซนของเมือง เพื่อให้เด็กทุกคนเข้าถึงพื้นที่เล่นที่ปลอดภัยและมีคุณภาพอย่างเท่าเทียม

การเล่นอิสระสำคัญต่อเด็กอย่างไร

น.ส.ณัฐยา บุญภักดี ผู้อำนวยการสำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว (สสส.) ระบุว่า โอกาสเล่นอิสระของเด็กลดลงอย่างต่อเนื่อง จากการใช้หน้าจอเพิ่มขึ้นและผู้ปกครองให้ความสำคัญกับวิชาการมากเกินไป เมื่อเข้าสู่ระบบโรงเรียน เด็กต้องเรียนพิเศษเฉลี่ยถึง 11 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ ส่งผลให้ขาดเวลาคุณภาพกับครอบครัว เกิดความเครียด และมีความเสี่ยงต่อภาวะซึมเศร้า โดยข้อมูลล่าสุดพบว่า เยาวชนไทยอายุ 15 ปีขึ้นไปมีอาการซึมเศร้าถึง 2,200 คนต่อประชากรแสนคน

สสส. จึงร่วมกับภาคีทั่วประเทศจัดงาน Let’s Play Festival เพื่อเปิดพื้นที่ให้เด็กเข้าถึงการเล่นอิสระอย่างเท่าเทียม และใช้การเล่นเป็นเครื่องมือสร้างสุขภาวะกาย–ใจ พร้อมผลักดันให้หน่วยงานต่าง ๆ เข้าใจแนวคิด “เมืองเล่นได้” สนับสนุนงบประมาณ ทรัพยากร และสภาพแวดล้อมสำหรับการเล่นอย่างต่อเนื่อง

ปัจจุบันมี Play worker กว่า 1,000 คน ในพื้นที่เล่นและเรียนรู้กว่า 60 แห่งทั่วประเทศ ทำหน้าที่สนับสนุนให้เกิด “นิเวศการเล่น” รอบตัวเด็ก ทั้งในบ้าน ชุมชน ศูนย์เด็กเล็ก โรงเรียน และสถานประกอบการ ผู้สนใจสามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.letsplaymore.org

น.ส.ประสพสุข โบราณมูล ผู้ประสานงานเครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลกและมูลนิธิส่งเสริมสื่อเด็กและเยาวชน กล่าวว่า เทศกาลเล่นอิสระปี 2567 มีผู้เข้าร่วมกว่า 11,000 คน โดยผลสำรวจพบว่า การเล่นอิสระช่วยเสริมความสัมพันธ์ในครอบครัว ร้อยละ 52 เพิ่มทักษะความคิดสร้างสรรค์และอารมณ์ ร้อยละ 29 และทำให้ครอบครัวเข้าใจแนวคิดเล่นอิสระสูงถึง ร้อยละ 60

จากความสำเร็จดังกล่าว เครือข่ายเล่นเปลี่ยนโลกจึงร่วมกับ สสส. และ กทม. จัดงาน Let’s Play Festival ปีที่ 3 ตอน “เมืองสนุกเล่น” เพื่อสื่อสารแนวคิดเมืองที่เอื้อต่อการเล่นอย่างต่อเนื่อง มีภาคีเครือข่ายเข้าร่วมกว่า 40 แห่ง

ในระยะต่อไป เครือข่ายฯ และ สสส. เตรียมขับเคลื่อนแนวคิด เมืองสนุกเล่น สู่พื้นที่นำร่อง 8 จังหวัด ได้แก่ หนองบัวลำภู นครราชสีมา ศรีสะเกษ พิษณุโลก แม่ฮ่องสอน นราธิวาส ปัตตานี และยะลา เพื่อพัฒนาพื้นที่เล่นที่เข้าถึงง่าย ปลอดภัย และตอบสนองการเล่นของเด็กทุกคน

นางศศิธร เทศน์อรรถภาคย์ ผู้จัดการงานสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ในฐานะภาคีหน้าใหม่ร่วมขับเคลื่อนการเล่นอิสระ กล่าวว่า สวทช. ในฐานะภาคีใหม่มุ่งสนับสนุนให้ชุมชนใช้ทรัพยากรท้องถิ่นพัฒนาเป็นนวัตกรรมของเล่นที่ปลอดภัยและสร้างสรรค์ ภายในงานได้ร่วมจัดกิจกรรม “พากันปั้น พากันวาด” โดยนำดินน้ำมันจากยางพาราไร้กลิ่นฉุน ปลอดสารอันตราย และสมุดวาดรูปแบบลบได้ รวมถึงกิจกรรม “บอร์ดเกม มงคลสำรับเกมขนมไทย” เพื่อส่งเสริมทักษะชีวิตของเด็กและครอบครัว

สวทช. ตั้งเป้าร่วมสานพลังกับ สสส. และภาคีเครือข่าย ในการสนับสนุนของเล่นปลอดภัยให้ชุมชน พร้อมจัดตั้งคณะทำงานพัฒนาผลิตภัณฑ์ของเล่นคุณภาพ และร่วมขับเคลื่อนเทศกาลเล่นอิสระอย่างต่อเนื่องในปีต่อไป