
เมื่อพูดถึงความฉลาด หลายคนมักนึกถึงความฉลาดทางสติปัญญาหรือ IQ ซึ่งเกี่ยวข้องกับความรู้ ความคิดเชิงเหตุผล และการเรียนรู้ แต่แท้จริงแล้วยังมีอีกด้านหนึ่งของความฉลาดที่สำคัญไม่แพ้กัน นั่นคือ ความฉลาดทางอารมณ์ หรือ EQ ความสามารถนี้หมายถึงการรับรู้ เข้าใจ และควบคุมอารมณ์ของตนเอง รวมถึงการเข้าใจอารมณ์ของผู้อื่น คนที่มี EQ สูงมักจะจัดการกับสถานการณ์ตึงเครียดได้ดี รับมือกับความล้มเหลวโดยไม่ท้อแท้ และยังมีความเข้าอกเข้าใจผู้อื่นซึ่งทำให้สร้างความสัมพันธ์ทางสังคมได้อย่างราบรื่น
สำหรับเด็ก ความฉลาดทางอารมณ์ถือเป็นทักษะที่จำเป็นต่อการเติบโต เด็กที่มี EQ ดีจะสามารถสร้างความสัมพันธ์ที่แน่นแฟ้นกับคนรอบข้าง ประสบความสำเร็จในกิจกรรมหรืองานต่าง ๆ และรู้จักจัดการกับความคับข้องใจได้อย่างเหมาะสม ในทางกลับกัน การขาดทักษะในการแสดงออกทางอารมณ์ โดยเฉพาะด้านลบ เช่น ความโกรธหรือความเศร้า อาจนำไปสู่ปัญหาในการเข้าสังคมและกระทบต่อสุขภาพจิตในอนาคตได้
วิธีเลี้ยงลูกให้มี EQ สูง
- ระบุอารมณ์ของเด็ก สังเกตปฏิกิริยา ร่างกาย คำพูด การกระทำ และเปิดโอกาสให้เด็กเล่าความรู้สึก
- สอนให้เรียกชื่ออารมณ์ เช่น “ลูกเสียใจใช่ไหม?” เพื่อช่วยให้เข้าใจและยอมรับอารมณ์ของตน
- ยอมรับและเห็นอกเห็นใจ ฟังอย่างจริงใจ ไม่ปฏิเสธความรู้สึกของลูก
- ปลูกฝังความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น ชวนให้ลูกคิดว่าคนอื่นรู้สึกอย่างไรเมื่อเจอสถานการณ์ต่าง ๆ
- สอนด้วยการเป็นตัวอย่าง ผู้ปกครองควรแสดงออกทางอารมณ์อย่างเหมาะสม
- กำหนดขอบเขตที่ชัดเจน ข้าใจลูกแต่ไม่ปล่อยให้ใช้อารมณ์เป็นเครื่องมือเรียกร้อง
- สอนทักษะการแก้ปัญหา ให้ลูกลองคิดหาทางออกด้วยตนเอง
- สอนทักษะการรับมืออย่างดีต่อสุขภาพ เช่น หายใจลึก ๆ นับเลข ฟังเพลง วาดรูป ระบายสี
- พัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ของพ่อแม่เอง รู้จักอารมณ์ตัวเอง จัดการอย่างเหมาะสม สังเกตผู้อื่น และเป็นตัวอย่างที่ดี
ดังนั้น ความฉลาดทางอารมณ์จึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างเด็กที่มีความมั่นใจ เห็นอกเห็นใจผู้อื่น และพร้อมที่จะก้าวผ่านความท้าทายของชีวิตต่อไป และหากท่านใดสนใจเพิ่มเติม สามาถเข้าไปอ่านบทความฉบับเต็มได้ที่ https://happychild.thaihealth.or.th/?p=152712
ดาวน์โหลดโปสเตอร์วิธีการช่วยเด็กไม่ให้หงุดหงิด อารมณ์เสีย โดยไม่ใช้ความรุนแรง https://happychild.thaihealth.or.th/?p=150524
เอกสารอ้างอิง:
koolmonday. (2567). เลี้ยงลูกโดยไม่ใช้ความรุนแรง ช่วยให้ลูกมีความฉลาดทางอารมณ์ใจ. สืบค้น 4กันยายน 25768, จาก https://happychild.thaihealth.or.th/?p=152712