
เมื่อวันจันทร์ที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2568 ณ ห้องบอลรูม ชั้น 12 โรงแรมวี กรุงเทพฯ คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา ประธานคณะอนุกรรมการด้านทรัพยากรมนุษย์และความเหลื่อมล้ำทางสังคม สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เป็นประธานเปิดการประชุมเชิงปฏิบัติการเรื่อง “ก้าวต่อไปในการปิดช่องว่างสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยเพื่อเสริมสร้างทุนมนุษย์ไทย” โดยมีผู้แทนจากหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และองค์การระหว่างประเทศ รวมทั้งสิ้นกว่า 60 คน เข้าร่วมแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและหารือแนวทางการยกระดับคุณภาพการพัฒนาเด็กปฐมวัยของประเทศ
คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา กล่าวต้อนรับผู้เข้าร่วมประชุมและนำเสนอภาพรวมสถานการณ์การพัฒนาเด็กปฐมวัยของประเทศไทย โดยระบุว่า เด็กปฐมวัยที่มีพัฒนาการเป็นไปตามเกณฑ์มีเพียงร้อยละ 78 ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความจำเป็นในการเร่งรัดการพัฒนาคุณภาพสถานพัฒนาเด็กปฐมวัย เพื่อยกระดับศักยภาพของเด็กไทยในระยะยาว

จากนั้น รองศาสตราจารย์วรวรรณ พลิคามิน รองเลขาธิการสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และรองศาสตราจารย์นายแพทย์สุริยเดว ทรีปาตี กรรมการด้านทรัพยากรมนุษย์และความเหลื่อมล้ำทางสังคม ได้นำเสนอข้อมูลสถานการณ์และช่องว่างของการพัฒนาเด็กปฐมวัย โดยชี้ให้เห็นว่าการลงทุนเพื่อพัฒนาเด็กปฐมวัยอย่างมีคุณภาพเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าและส่งผลต่อคุณภาพประชากรในระยะยาว อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันประเทศไทยยังเผชิญข้อจำกัดหลายประการ ได้แก่ การขาดระบบดูแลเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี การขาดแคลนครูและบุคลากรที่มีคุณภาพ การขาดระบบฐานข้อมูลที่เชื่อมโยงกัน และการขาดกลไกการบูรณาการการทำงานระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
ที่ประชุมได้ร่วมกันอภิปรายแนวทางการยกระดับคุณภาพการดูแลและพัฒนาเด็กปฐมวัย โดยมีข้อเสนอสำคัญ อาทิ
- การสนับสนุนระบบบ้านรับเลี้ยงเด็กในชุมชนและบ้านย่ายาย
- การพัฒนาครูและผู้ดูแลเด็กผ่านการฝึกปฏิบัติจริงและการฝึกอบรมต่อเนื่อง
- การขยายสิทธิวันลาคลอดและวันลาเพื่อเลี้ยงดูบุตรให้เพียงพอ
- การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคเอกชนในการจัดบริการด้านเด็กปฐมวัย โดยใช้กลไกทางการเงิน เช่น สัญญาเพื่อผลลัพธ์ทางสังคม (Social Impact Bond)
- การพัฒนาฐานข้อมูลเด็กปฐมวัยแบบบูรณาการ เพื่อให้บริการข้อมูลแก่ประชาชนในลักษณะศูนย์บริการแบบเบ็ดเสร็จ (One Stop Service)

รองศาสตราจารย์นายแพทย์หญิงสุริยเดว ทรีปาตี เน้นย้ำถึงความสำคัญของการเชื่อมโยงระบบพัฒนากำลังคนด้านเด็กปฐมวัยเข้ากับระบบอีเวิร์กฟอร์ซอีโคซิสเต็ม (E-Workforce Ecosystem) และการปรับแนวทางการพัฒนาเด็กให้สอดคล้องกับโครงสร้างครอบครัวในปัจจุบัน เช่น ครอบครัวพ่อแม่วัยรุ่น และครอบครัวพ่อแม่เพศหลากหลาย ขณะที่รองศาสตราจารย์วรวรรณ พลิคามิน ได้เสนอให้ปรับปรุงระบบการประเมินประสิทธิภาพขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (Local Performance Assessment : LPA) ให้ครอบคลุมมิติการพัฒนาเด็กปฐมวัยตามศักยภาพของพื้นที่
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติจะนำผลการประชุมและข้อเสนอแนะที่ได้ไปสังเคราะห์เป็นประเด็นสำคัญ เพื่อใช้กำหนดแนวทางการพัฒนาเด็กปฐมวัยที่สามารถปฏิบัติได้จริง และบรรจุไว้ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 14 ต่อไป
ในตอนท้ายคุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา ได้กล่าวปิดการประชุม โดยเน้นย้ำว่าการประชุมครั้งนี้เป็นจุดเริ่มต้นของความร่วมมืออย่างเป็นรูปธรรมในการพัฒนาเด็กปฐมวัย เพื่อสร้างรากฐานที่มั่นคงของทุนมนุษย์และการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืนในอนาคต
อ่านรายละเอียดของข่าวสารฉบับเต็มได้ที่ https://www.nesdc.go.th/shr-08092568/
เอกสารอ้างอิง:
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2568). สศช. จัดประชุมเชิงปฏิบัติการ “ก้าวต่อไปในการปิดช่องว่างสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยเพื่อเสริมสร้างทุนมนุษย์ไทย”. สืบค้น 3 ตุลาคม 2568, จาก https://www.nesdc.go.th/shr-08092568/